Tổng hợp các mẫu sinh phẩm xét nghiệm ADN thông dụng nhất

Hiện nay, có rất nhiều mẫu sinh phẩm có thể sử dụng cho quá trình xét nghiệm ADN, có thể kể đến như máu, tế bào niêm mạc miệng, tóc, móng tay, móng chân,... Ngoài ra, còn có một số loại mẫu đặc biệt khác cũng có thể được sử dụng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ hơn về các loại mẫu phẩm xét nghiệm ADN thông dụng nhất bạn nhé!.

1. Mẫu máu

Mẫu máu được coi là loại mẫu chuẩn mực trong quá trình xét nghiệm ADN bởi độ chính xác và tính ổn định cao. Quá trình lấy mẫu máu thường yêu cầu sử dụng một bộ kit đặc biệt để lấy 1-2 giọt máu, sau đó tiến hành phân tích ADN. Máu khô có thể được bảo quản trong thời gian dài, lên tới vài tuần, mà vẫn đảm bảo lượng ADN đủ để phân tích.

Một ứng dụng đặc biệt của mẫu máu là xét nghiệm ADN thai nhi thông qua mẫu máu của sản phụ, ngay cả khi thai nhi chưa chào đời.

- Ưu điểm:

+ Độ chính xác cao và cho kết quả nhanh chóng, thường chỉ mất từ 4 đến 6 tiếng.

+ Mẫu máu ít có nguy cơ bị nhiễm khuẩn vì được thu thập và bảo quản trong môi trường vô trùng.

+ Máu tươi và máu khô đều có thể dùng để phân tích ADN, tiện lợi cho việc bảo quản lâu dài.

- Nhược điểm:

+ Quá trình lấy máu có thể gây đau hoặc lo lắng cho người xét nghiệm do phải dùng kim.

+ Nếu không bảo quản đúng cách, mẫu máu có thể hỏng và không sử dụng được sau một thời gian ngắn.

2. Mẫu tế bào niêm mạc miệng

Mẫu niêm mạc miệng cũng là một lựa chọn phổ biến cho xét nghiệm ADN, với độ chính xác và tốc độ không kém mẫu máu. Để thu thập mẫu, người ta sử dụng tăm bông quệt vào hai bên phía trong vòm má. Quá trình này đơn giản, an toàn, không gây đau và phù hợp với mọi lứa tuổi.

Các kỹ thuật viên sẽ dùng que có hai đầu bông để lấy mẫu từ hai bên trong miệng, đảm bảo thu được đủ lượng tế bào niêm mạc miệng cần thiết cho phân tích ADN. Mỗi lần, thường cần khoảng ba tăm bông để đảm bảo đủ lượng ADN.

Lời khuyên khi sử dụng phương pháp này là tránh ăn uống ít nhất một giờ trước khi lấy mẫu để đảm bảo chất lượng.

- Ưu điểm:

+ Thu thập mẫu dễ dàng, nhanh chóng, không gây đau đớn và cho kết quả chính xác trong 4 đến 6 tiếng.

+ Phù hợp cho trẻ sơ sinh và tiết kiệm chi phí do dụng cụ y tế đơn giản.

- Nhược điểm:

+ Mẫu niêm mạc miệng có thể bị nhiễm vi khuẩn từ thức ăn, ảnh hưởng đến quá trình tách chiết ADN.

3. Mẫu móng tay, móng chân

Mẫu móng tay và móng chân là phương pháp xét nghiệm ADN phổ biến nhờ tính an toàn và tiện lợi, cho phép người yêu cầu tự thu mẫu tại nhà. Móng tay và móng chân chứa lượng ADN đủ để tiến hành xét nghiệm và dễ bảo quản, phù hợp với những người bận rộn.

Số lượng móng cần cắt phụ thuộc vào đối tượng: người lớn cần 6 đến 8 mảnh móng, còn trẻ em cần móng tay của cả hai bàn tay để đảm bảo đủ lượng ADN.

- Ưu điểm:

+ Mẫu móng tay và móng chân cho kết quả chính xác gần như tuyệt đối.

+ Thu thập mẫu đơn giản, nhanh chóng và có thể tự thực hiện tại nhà.

- Nhược điểm:

+ Thời gian phân tích ADN từ mẫu móng tay, móng chân thường lâu hơn, có thể mất đến 2 ngày.

+ Móng chân người lớn thường có bụi bẩn, gây khó khăn trong quá trình tinh sạch và tách chiết ADN.

4. Mẫu tóc còn chân

Tóc, đặc biệt là phần chân tóc, chứa lượng ADN đủ để tiến hành xét nghiệm ADN. Mặc dù ngọn tóc cũng có ADN nhưng với số lượng ít hơn và khó phân tích hơn, nên thường chỉ dùng trong điều tra hình sự.

Để thu thập mẫu tóc, cần ít nhất 2-3 sợi tóc còn nguyên chân. Nếu tóc bị cắt đứt và không có chân, mẫu cần được thu thập lại để đảm bảo quá trình phân tích suôn sẻ.

- Ưu điểm:

+ Quá trình lấy mẫu tóc đơn giản, nhanh chóng, và có thể tự thực hiện tại nhà.

- Nhược điểm:

+ Cần phải cẩn thận khi lấy mẫu để đảm bảo lấy được chân tóc.

+ Không phù hợp với trẻ dưới 3 tuổi do tóc tơ còn mỏng và khó thu thập.

5. Mẫu cuống rốn của trẻ sơ sinh

Mẫu cuống rốn thường được sử dụng để xét nghiệm ADN huyết thống cha - con, mẹ - con khi trẻ mới sinh. Cuống rốn thường rụng trong vòng 1 - 2 tuần sau sinh, và đây là loại mẫu phù hợp với trẻ sơ sinh vì thu thập dễ dàng, không gây đau hay ảnh hưởng đến sức khỏe.

Bố mẹ có thể mang mẫu cuống rốn của trẻ đến các trung tâm xét nghiệm ADN. Phương pháp này được đánh giá cao về độ chính xác và tốc độ cho kết quả.

Ngoài các loại mẫu trên, còn nhiều loại sinh phẩm khác có thể được sử dụng cho quá trình xét nghiệm ADN. Nếu có thắc mắc, hãy liên hệ với Viện Sinh học Phân tử LOCI để được giải đáp.

Khắc Sử