Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm ADN

Trong thời đại hiện nay, xét nghiệm ADN huyết thống đã trở thành một dịch vụ quan trọng được triển khai tại nhiều cơ sở y tế, nhằm phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau và đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng. Tuy nhiên, tính chính xác của kết quả xét nghiệm ADN huyết thống phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những yếu tố này và ý nghĩa của kết quả được trả về, hãy cùng tìm hiểu bạn nhé!

1. Hiểu nhanh về xét nghiệm ADN

Xét nghiệm ADN huyết thống là phương pháp phân tích ADN, một chuỗi xoắn kép chứa thông tin di truyền được mã hóa bởi các bazơ nitơ. Mỗi người đều có một chuỗi ADN riêng biệt, và xét nghiệm ADN huyết thống được sử dụng để xác định quan hệ huyết thống giữa các cá thể.

Các mẫu sinh phẩm thông thường được sử dụng trong xét nghiệm này bao gồm máu, tế bào niêm mạc miệng, cuống rốn, tóc có chân và móng tay móng chân.

2. Kết quả xét nghiệm ADN thường cung cấp những thông tin gì?

Kết quả xét nghiệm ADN, hay còn được gọi là giám định huyết thống cung cấp thông tin quan trọng về mối quan hệ huyết thống, thông qua phân tích dữ liệu di truyền từ các mẫu ADN của các cá nhân tham gia xét nghiệm.

Trong kết quả xét nghiệm ADN, bạn sẽ tìm thấy các thông tin sau:

- Thông tin cá nhân của người đăng ký xét nghiệm.

- Thông tin của những người tham gia vào quá trình xét nghiệm.

- Thông tin về bộ kit được đơn vị thực hiện sử dụng trong quá trình xét nghiệm.

- Bảng kết quả phân tích gen, cho thấy các thông tin về di truyền của mỗi cá nhân.

- Bản pick giải trình tự gen, là một biểu đồ mô tả các đoạn gen và mã hóa di truyền.

- Kết luận về mối quan hệ huyết thống giữa các cá nhân tham gia xét nghiệm.

Tất cả những thông tin này cung cấp một cái nhìn tổng quan về mối quan hệ huyết thống, cùng với đó là thông tin di truyền của những cá nhân được xét nghiệm.

3. Kết quả xét nghiệm ADN chịu ảnh hưởng bởi những yếu tố nào?

Có một số yếu tố sẽ tác động đến kết quả xét nghiệm ADN mà bạn nên hiểu rõ, nhờ đó sẽ giảm thiểu đến mức thấp nhất sự sai sót.

3.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm ADN

Kết quả xét nghiệm ADN đạt đến độ chính xác lên tới 99,9%, làm cho nó trở thành phương pháp xác định chính xác nhất hiện nay. Tỷ lệ sai sót trong kết quả xét nghiệm gần như là không đáng kể.

Tuy nhiên, có một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm như:

- Sai sót trong quá trình thực hiện xét nghiệm tại phòng lab, tuy nhiên đây là trường hợp rất hiếm khi xảy ra do các nhân viên phòng lab thường tuân thủ nghiêm ngặt các quy định, cũng như kết quả được kiểm duyệt hai lần trước khi cung cấp.

- Mẫu sinh phẩm gửi đến phòng lab không phải của người cần xét nghiệm do nhầm lẫn hoặc tráo đổi mẫu.

- Nhầm lẫn thông tin trong quá trình đưa ra kết luận từ kết quả xét nghiệm.

3.2. Kết quả xét nghiệm ADN mang những ý nghĩa gì?

Kết quả xét nghiệm ADN sẽ cho thấy một trong hai trường hợp sau:

- Kết quả 1: Các mẫu sinh phẩm được xét nghiệm có cùng huyết thống. Điều này có nghĩa là các mẫu ADN khớp nhau ở mọi vị trí gen và độ tin cậy của kết quả là 99,999% (có khoảng từ 16 đến 33 vị trí gen khớp nhau).

- Kết quả 2: Các mẫu sinh phẩm được xét nghiệm không có quan hệ huyết thống. Điều này có nghĩa là các mẫu ADN không khớp ít nhất 3 vị trí gen. Trong trường hợp này, người được giả định không phải là cha hoặc mẹ ruột của trẻ được xét nghiệm, và kết quả có độ tin cậy là 100%.

3.3. Một số vấn đề quan trọng trong kết quả xét nghiệm ADN

Phiếu kết quả phân tích ADN cung cấp chỉ số gen tại mỗi vị trí gen tham gia trong quá trình xét nghiệm. Các chuyên gia sẽ sử dụng nguyên tắc di truyền để so sánh, xác định quan hệ huyết thống của các mẫu được xét nghiệm, từ đó đưa ra kết luận.

Khi nhận kết quả xét nghiệm ADN, khách hàng cần chú ý đến chỉ số quan trọng về quan hệ huyết thống, được gọi là Chỉ số Cha mẹ (Paternity Index - PI). Chỉ số này cho thấy xác suất của mối quan hệ cần được xác định.

Chỉ số PI thường được tính riêng cho mỗi vị trí gen, vì vậy số lượng chỉ số PI sẽ tương đương với số lượng vị trí gen được xét nghiệm. Nếu kết quả PI bằng 0, điều này có nghĩa là không có sự khớp gen nào xảy ra. Nếu PI > 0, điều này cho thấy có sự khớp gen giữa các đối tượng trong quá trình xét nghiệm.

Tổng số điểm PI tích luỹ sẽ chỉ ra xác suất của mối quan hệ huyết thống. Các chuyên gia khuyến nghị rằng kết quả xét nghiệm ADN sẽ có độ chính xác cao hơn khi có nhiều vị trí gen được phân tích.

Bảng phân tích kết quả xét nghiệm ADN cung cấp nhiều thông số để chứng minh kết quả. Để hiểu đầy đủ bảng phân tích này cần có kiến thức chi tiết về các thông số liên quan. Nếu không có đào tạo chuyên môn về xét nghiệm, việc đọc và hiểu các thông số này sẽ không chính xác.

Khi nhận kết quả xét nghiệm ADN, khách hàng nếu có bất kỳ câu hỏi nào về thông tin nhận được, nên liên hệ với cơ sở xét nghiệm để được giải thích chi tiết và tránh những hiểu lầm không đáng có. Ngoài ra, bạn cũng có thể liên hệ với Viện Sinh học Phân tử LOCI để được giải đáp các thắc mắc khác có liên quan.

Thùy Duyên